Chỉ định:
Dự phòng và điều trị nhiễm nấm Candida ở đường tiêu hóa.
Liều dùng và cách dùng:
Người lớn:
Điều trị: Uống 1 – 2 viên/ lần x 3 hoặc 4 lần/ ngày.
Nystatin được dùng phối hợp với kháng sinh để ức chế sự phát triển của vi khuẩn đường ruột.
Phòng nhiễm nấm Candida đường ruột ở bệnh nhân dùng kháng sinh phổ rộng: Uống 2 viên/ ngày.
Liều lượng có thể tăng theo chỉ định của thầy thuốc.
Chống chỉ định:
Mẫn cảm với nystatin hoặc với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
Cảnh báo và thận trọng:
Nếu có phản ứng quá mẫn xảy ra, nên ngừng thuốc ngay và có biện pháp xử lí thích hợp.
Không chỉ định dùng cho nhiễm nấm toàn thân vì thuốc không được hấp thu qua đường tiêu hoá.
Tương tác thuốc:
Bị mất tác dụng kháng Candida albicans nếu dùng đồng thời riboflavin phosphat.
Khi dùng nystatin theo đường uống, tránh dùng các thuốc làm thay đổi nhu động ruột, các thuốc bao niêm mạc tiêu hoá vì làm cản trở tác dụng của nystatin.
Để tránh tương tác giữa các thuốc, thông báo cho bác sỹ hoặc dược sỹ về những thuốc đang sử dụng.
Sử dụng cho phụ nữ có thai và cho con bú:
Thời kỳ mang thai: Mặc dù nystatin kém hấp thu qua đường tiêu hóa nhưng chưa rõ có ảnh hưởng đến thai khi dùng cho phụ nữ có thai không, vì vậy chỉ nên dùng cho phụ nữ có thai khi lợi ích lớn hơn nguy cơ.
Thời kỳ cho con bú: Chưa rõ nystatin có bài tiết qua sữa mẹ không, vì vậy nên thận trọng khi dùng thuốc ở phụ nữ đang cho con bú.
Tác dụng của thuốc khi lái xe và vận hành máy móc:
Chưa có thông tin về ảnh hưởng của thuốc đến khả năng lái xe và vận hành máy móc.
Tác dụng không mong muốn:
Nystatin hầu như không độc và không gây mẫn cảm và dung nạp tốt ở tất cả các lứa tuổi kể cả trẻ nhỏ suy yếu và ngay cả khi dùng kéo dài.
Ở những người bệnh mẫn cảm với candidin, dùng thuốc uống có thể gây biểu hiện dị ứng do tiêu diệt đột ngột nấm Candida và giải phóng nhiều candidin. Khi xảy ra phải ngừng nystatin ngay.
Ít gặp, 1/1000 < ADR < 1/100
+ Tiêu hoá: Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, rối loạn tiêu hoá sau khi uống thuốc, nhất là khi sử dụng liều quá 5 triệu đơn vị một ngày.
+ Da: Mày đay, ngoại ban.
Hiếm gặp, ADR < 1/1000
+ Hội chứng Steven – Johnson.
Thông báo cho bác sỹ những tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc.
Quá liều và cách xử trí:
Phản ứng quá liều: Buồn nôn, nôn, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa sau khi uống thuốc, nhất là khi sử dụng liều quá 5 triệu đơn vị một ngày.
Xử trí: Rửa dạ dày, sau đó dùng thuốc tẩy và điều trị hỗ trợ thích hợp.
Các đặc tính dược lực học:
Nystatin là một kháng sinh chống nấm được chiết xuất từ dịch nuôi cấy nấm Streptomyces noursei.
Nystatin có tác dụng kìm hãm hoặc diệt nấm tùy thuộc vào nồng độ và độ nhạy cảm của nấm, không tác động đến vi khuẩn chí bình thường trên cơ thể. Nhạy cảm nhất là các nấm men và có tác dụng rất tốt trên Candida albicans.
Cơ chế tác dụng: Do liên kết với sterol của màng tế bào các nấm nhạy cảm nên nystatin làm thay đổi tính thấm của màng nấm. Nystatin dung nạp tốt ngay cả khi điều trị lâu dài và không gây kháng thuốc.
Nystatin có tác dụng chống bội nhiễm Candida albicans đường tiêu hóa trong quá trình điều trị kháng sinh.
Các đặc tính dược động học:
Nystatin được hấp thu kém qua đường tiêu hóa, không được hấp thu qua da hay niêm mạc khi dùng tại chỗ.
Nystatin thải trừ chủ yếu qua phân dưới dạng chưa chuyển hóa.